Thuế TNCN: Chi phí tiền nhà khi không có lương tại Việt Nam

Với nhiều doanh nghiệp, cơ chế trả lương được thực hiện theo dạng tiền lương không bao gồm các khoản trừ vào lương như bảo hiểm, thuế… (Lương NET).

Khi đó, theo quy định của pháp luật, người nộp thuế phải quy đổi thu nhập không bao gồm thuế thành thu nhập tính thuế (hay còn gọi là quy đổi lương Net sang lương Gross). Đặc biệt, trường hợp công ty phát sinh chi phí thuê nhà và điện nước, các dịch vụ kèm theo cho người lao động thì tiền thuê nhà, điện nước và các dịch vụ kèm theo tính vào thu nhập làm căn cứ quy đổi bằng số thực trả nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế phát sinh tại đơn vị.

Do đó, theo một số công văn hướng dẫn vấn đề này, tổng thu nhập chịu thuế phát sinh tại đơn vị làm cơ sở so sánh là tổng thu nhập người lao động nhận tại Việt Nam và tại nước ngoài nếu thu nhập đều có nguồn gốc từ Việt Nam (không phân biệt nơi trả, nhận thu nhập). Bài viết tập trung phân tích quan điểm của một số cơ quan thuế về vấn đề này.(Trích biên bản kiểm tra thuế thu nhập cá nhân)

Nguyên văn của hướng dẫn Luật đoạn này như sau:

“Khoản tiền thuê nhà, điện nước và các dịch vụ kèm theo (nếu có) đối với nhà ở do đơn vị sử dụng lao động trả thay tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế trả thay nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế phát sinh (chưa bao gồm tiền thuê nhà, điện nước và dịch vụ kèm theo (nếu có)) tại đơn vị không phân biệt nơi trả thu nhập.”

Như vậy, về tinh thần của Luật pháp Việt Nam, một số lưu ý khi áp dụng điều luật này vào thực tế như sau:

1. Áp dụng tính tối đa tiền nhà và các dịch vụ kèm theo theo giới hạn 15% tổng thu nhập chưa gồm tiền nhà chỉ áp dụng trong trường hợp “…đối với nhà ở do đơn vị sử dụng lao động trả thay…”. Như vậy, nếu công ty trả phụ cấp, trợ cấp tiền thuê nhà vào lương thì khoản trợ cấp, phụ cấp này được tính toàn bộ vào thu nhập từ tiền lương (không giới hạn 15%).

2. Tổng thu nhập chịu thuế phát sinh tại đơn vị làm cơ sở so sánh là tổng thu nhập người lao động nhận tại Việt Nam và tại nước ngoài nếu thu nhập này đều có nguồn gốc từ công việc tại Việt Nam (không phân biệt nơi trả, nhận thu nhập). Do đó, nếu không thận trọng, nhiều trường hợp doanh nghiệp sẽ chỉ so sánh với cơ sở thu nhập do bên Việt Nam chi trả.

– Tham khảo Công văn 1348/TCT-TNCN của Tổng cục thuế ngày 13 tháng 4 năm 2015:

– Công văn 3171/TCT-TNCN của Tổng cục thuế ngày 7 tháng 8 năm 2015

Tuy nhiên, trường hợp có cơ sở chứng minh người lao động nhận thu nhập từ hai nguồn thu nhập độc lập từ công việc trong Việt Nam và ngoài Việt Nam, khi đó, khoản tiền thuê nhà, điện nước và các dịch vụ kèm theo (nếu có) đối với nhà ở do đơn vị sử dụng lao động trả thay tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế trả thay nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế do đơn vị trả thu nhập chi trả. Tình huống này gồm cả trường hợp tiền thuê nhà tại Việt Nam do công ty nước ngoài trả.

3. Trường hợp công ty trả tiền lương, tiền công gồm thuế (GROSS) nhưng tiền nhà trả thay theo dạng NET thì phải quy đổi tiền nhà sang thu nhập gồm thuế (GROSS) trước khi cộng vào tiền lương, tiền công GROSS (Hướng dẫn tại công văn 2429/TCT-CS)

4. Trường hợp người nước ngoài không có thu nhập tại Việt Nam, nhưng phát sinh tiền nhà được doanh nghiệp trả thay thì khoản tiền nhà doanh nghiệp trả hộ người lao động tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế phát sinh (do không có bất kỳ khoản thu nhập nào khác) và xác định tiền nhà theo kỳ kê khai thuế TNCN từ tiền lương, tiền công. (Hướng dẫn tại công văn 5922/TCT-TNCN của Tổng cục thuế ngày 30/12/2014)

 

Luật tham khảo: 

Điều 7, TT111/2013/TT-BTC sửa đổi bổ sung điều 4, điều11 TT92/2015/TT-BTC

 

[spoiler title=’English version’ style=’default’ collapse_link=’true’]

Many businesses pau wages that do not include deductions from wages such as insurance, taxes.. (NET income). According to the law, taxpayers must gross up NET income into GROSS taxable income. In particular, in case the company incurred rent costs for employees, this will be included in the income as a basis for conversion by the actual payment but not exceeding 15% of the total taxable income generated at the business.

The full text of this Law’s guidance is as follows:

“Payments for housing, electricity, water supply and associated services (if any), not including: benefits in terms of housing, electricity, water supply, and associated services (if any) of housing built by the employer for serving employees in industrial parks free of charge; housing built by the employer in disadvantaged areas and extremely disadvantaged areas that is provided free of charge for employees working therein”

Thus, there are some notes when applying this into practice are as follow:

1. Maximum cost of rental and services related to the limit of 15% of gross income excluding housing only apply in the case houses paid directly from the employer to landlord. If the company pays the allowances and rent subsidies into the salary, the allowances and allowances will be included in the income from salaries (not limited to 15%).

2. The total taxable income generated at the business is the total income paid inside and outside Vietnam if these incomes are all derived from jobs in Vietnam (regardless of place of payment, receipt of income). Therefore, in many cases, enterprises will only compare with the income base paid by the Vietnamese party

– Official Letter 1348 / TCT-TNCN

– Official Letter 3171 / TCT-TNCN

If there are grounds to prove that an employee receives income from independent sources of income from work in Vietnam and outside Vietnam, then, the rent, utilities and accompanying services (if any) for houses paid by employers on their behalf, calculated into taxable incomes according to the actually paid amounts but not exceeding 15% of the total taxable income paid by income-paying units. This situation includes cases of rent in Vietnam paid by foreign companies.

3. If the company pays salary (GROSS) but the rent is paid on behalf of NET, it must convert the rent into GROSS tax income before adding it to GROSS salary and wages

– Official Letter 2429 / TCT-CS

4. In cases where foreigners do not have income in Vietnam, but arise house rent paid by the enterprise on behalf of the enterprise, the amount that the enterprise will pay on behalf of the employee shall be included in the taxable income based on the actual amount generated (due to do not have any other income) and determine the housing rent according to the PIT declaration period from wages or salaries. (Instructions in Official Letter 5922 / TCT-TNCN of the General Department of Taxation dated 30/12/2014)

[/spoiler]

Biên soạn: Nguyễn Thị Thảo Linh – Tư vấn viên

Bản tin này chỉ mang tính chất tham khảo, không phải ý kiến tư vấn cụ thể cho bất kì trường hợp nào.

Để biết thêm thông tin cụ thể, xin vui lòng liên hệ với các chuyên viên tư vấn.

Đăng kí để nhận bản tin từ Gonnapass